Tekrar başlamamak için ne yapılmalıdır?
Bağımlılıkta kullanımı bırakma süreci kadar kullanımı bıraktıktan sonraki süreç de önemlidir. Kişinin maddeden veya alkolden bir süre uzak durup kullanıma tekrar başlamasına ‘'kayma'' adı verilir. Tekrar başlamayı önlemek için kayma dönemlerini bilmek, kaymanın sinyallerinin farkına varmak gerekir. Kişinin alkol veya madde kullanmadığı dönem Düzelme dönemidir. Bu dönemde kullanım yoktur. ‘'Bir kereden bir şey olmaz'' diyerek tek bir kez bile kullanım olursa kişi artık Düzelme döneminden Deneme dönemine geçmiştir. Kullanımın kontrol altında olduğunu düşünüp kullanıma devam etmesi Denemeye Devam Etme dönemidir. Bir süre sonra ilk kullandığı sıklığa ve miktarlara ulaştığında ise bu Eskisi Gibi Kullanma dönemi olarak adlandırılır.
Kayma hemen gerçekleşmez, belli aşamalardan sonra gerçekleşir, gerçekleşmeden önce kişiye kayma yaşanacağının sinyallerini de verir. Bu sinyallerden bazıları alkol veya maddeyi rüyada görmeye başlamak, kullanıcı olan eski çevreyle tekrar görüşmeye başlamak, kendine bakmamaya başlamak, kendine fazla güvenmeye başlamak, alkol ve maddeyle ilgili olumlu şeyler düşünmeye başlamaktır. Kişinin riskli ortamlardan kaçınması, alkol veya madde isteğini tanıması ve bu istekle başa çıkma yöntemleri geliştirmesi tekrar başlamayı önleyen başlıca yöntemlerdir.
Bağımlılıkta iyileşme bazen uzun zaman alabilir. İyileşme dönemi içinde kayma yaşanması kişinin maddeyi veya alkolü bırakamayacağı anlamına gelmez. Önemli olan tekrar başlama riski doğduğu anda kişinin bu durumla tek başına başa çıkmaya çalışmayıp uzmanlardan yardım alması ve durdurabileceğine inanmasıdır. Bu gibi durumlarda kişinin kendini suçlamaması ve eleştirmemesi gerekir. Ortamı değiştirip bu duruma gereken önem verilirse tekrar başlama riski de ortadan kalkmış olur.