Grup Terapileri
Yaşadığımız sorunlar başkalarıyla etkileşime girdiğimizde belirginleşir, fark edilir hale gelir. Bağımlılık probleminden kaynaklı bazı problemleri, grup ile süren bir terapi ortamı içerisinde çözümlemek en kolayıdır. Bu sebeple grup terapileri; kişinin zenginleşmesini, farklı bakış açılarına sahip olmasını, alternatif çözümler ile tanışmasını, diğerinin gözünden kendini tanıyıp ve görmesini sağlar. Birebir terapiden çok daha fazla etkileşimin olduğu grup terapileri içerisinde kişi paylaşımlarla katılım sağlayabileceği gibi sadece dinleyici olarak da gruplardan fayda sağlayabilir.
Grup terapisi; bir grup lideri ve bir yardımcının liderliğinde bir araya gelerek benzer sorunu paylaşan kişiler (temalı gruplar) veya farklı sorunları sebebiyle bir araya gelen kişiler için uygulanan (yaşantı grupları-karma gruplar) bir çeşit terapi yöntemidir.
Bağımlılık Tedavisinde Grup Terapisinin Etkililiği
Kültegin Ögel ve arkadaşları (2016), yaptıkları bir araştırma ile Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi AMATEM Kliniği'ne denetimli serbestlik kapsamında gönderilen 214 madde kullanıcısına Sigara, Alkol, Madde Bağımlılığı Tedavi Programı (SAMBA) uygulamış ve yapılandırılmış bu tedavi programının tedavi süreci üstündeki etkisini araştırmışlardır. On beş günde bir olmak üzere altı kez SAMBA programına katılmışlar ve altı hafta boyunca programa her katıldıklarında idrar testleri yapılmış, bir kez idrar testinde madde çıkanlar tedaviye uyumsuz olarak değerlendirilmiştir. Programı tamamlamayanlarda idrar testinin pozitif çıkma riski, tamamlayanlara göre 9 kat fazla bulunmuştur. Uygulanan programın öncesinde ve sonrasında katılımcılara yapılan ölçeklerden alınan puanlar karşılaştırıldığında, Bağımlılık Profil İndeksi toplam puanı, madde isteği ölçeğinden alınan puan, depresyon ve anksiyete puanlarının düştüğü; maddeyi bırakma motivasyon alt ölçeği puanının ise yükseldiği saptanmıştır. Bilgi Değerlendirme Anketi puanlarında anlamlı bir artış gözlenmiştir. Araştırmanın sonucunda; SAMBA programının denetimli serbestlik nedeniyle tedaviye yönlendirilen madde kullanıcılarında tedaviye uyumu arttıran bir etken olduğu bulunmuştur.
Kaynak: Anadolu Psikiyatri Derg 2016; 17(4):270-277
YEDAM'daki SAMBA Grupları:
SAMBA Grup uygulamaları ise grup formatında uygulanmak üzere geliştirilmiş bir psikoeğitim programıdır. Oturumlar didaktik ögeler ve aktiviteler içermekte olup interaktif bir şekilde yürütülür. Grup terapiler her merkezde belirli gün ve saatte, haftada bir kez olacak şekilde planlanmaktadır. Oturum içerikleri:
- Alkol/ madde ve bağımlılık konusunda bilgi vermek,
- Değişim motivasyonunu arttırmak,
- Zarar azaltmak ve bulaşıcı hastalıklardan korunmayı sağlamak,
- Tekrar alkol/ madde kullanımını engelleyecek becerileri kazandırmak,
- Öfke ve stresle başa çıkma,
- Sorun çözme ve iletişim becerilerini artırmak,
...gibi alanlardan oluşur. YEDAM modeli kapsamında uygulanan tüm programlar, yapılandırılmış programlar olup; yalnızca bu konuda eğitim almış uzmanlar tarafından uygulanmaktadır.
Yetişkin SAMBA Grupları
Grup terapiler her merkezin kendine özel belirlediği gün ve saat aralığında, her hafta düzenli olacak şekilde planlanmaktadır. Terapileri alanında uzman ve eğitim almış kişiler gerçekleştirmektedir.
Alkol/madde kullanan bireylere ve ailelere ait oturumlar ayrı yürütülmektedir.
Grup terapilerde; bağımlılık ve kullanılan maddelerin etkileri hakkında bilgilendirici oturumlar, değişime yönelik oturumlar, istekle, duygu ve düşüncelerle başa çıkmaya yönelik oturumlar ve riskli durumları tanıyıp, başa çıkmaya yönelik oturumlar düzenlenmektedir.
Aile SAMBA Grupları
Aile SAMBA grupları, alkol veya madde kullanan bireylerin eşleri, ebeveynleri veya yetişkin çocuklarına yönelik düzenlenmektedir. Oturumlar interaktif uygulamalar şeklinden düzenlenmiş olup, aktiviteler, bilgilendirici öğeler içermektedir. Bu programı eğitim almış kişiler uygulayabilmektedir.
Ergen SAMBA Grupları
Yeşilay Danışmanlık Merkezlerinde 12 yaşından büyük bireylere danışmanlık hizmeti verilmektedir. Samba grupları YEDAM'dan hizmet alan 16 yaş ve üzeri ergen bireylere yönelik olarak düzenlenmekte ve samba grup kurallarına uygun şekilde süreç yürütülmektedir.