Bağımlılık, Şiddet Kavramı ve Korunma Mekanizmaları
Bağımlılık, kişinin pek çok açıdan olumsuz etkilendiği (fiziksel, ruhsal ve sosyal) bir beyin hastalığıdır. Şiddet kavramını ise kişilerin fiziksel, cinsel, ekonomik veya psikolojik açıdan zarar gördüğü ya da zarar görmesini içeren tutum ve davranışların bütününü ele almak mümkündür. Yapılan araştırmalara göre bağımlılıkta şiddet ve şiddet ögesi içeren davranışların artma eğiliminde olduğu görülmektedir. Şiddet; fiziksel, psikolojik, cinsel, ekonomik, dijital, flört şiddeti ve ısrarlı takip olarak sınıflandırılmaktadır.
- Fiziksel şiddet, bedensel güç ve üstünlüğün bir kişiyi kontrol etmek amacıyla kullanmasını ifade etmektedir.
- Psikolojik şiddet, duygusal güç veya ihtiyaçların, bir kişiyi kontrol etmek amacıyla kullanılmasını ifade etmektedir.
- Cinsel şiddet, cinselliğin bir kişiyi kontrol etme amacıyla kullanılmasını ifade etmektedir.
- Ekonomik şiddet, maddi güç ve üstünlüğün şiddet aracı olarak kullanılmasıdır.
- Dijital şiddet, teknolojik araçların şiddet uygulama amacıyla kullanılmasını ifade eder.
- Flört şiddeti, birbirini çift olarak tanımlayan kişilerin birbirine uyguladığı denetim ve kontrol mekanizmasıdır.
- Israrlı takip, kişinin güvenliğini tehlikeye atan ya da tehlikede hissetmesine neden olan tehditkâr tutum ve davranışların bütünüdür.
Şiddetin birden fazla çeşidi olmakla birlikte, tıpkı bağımlılıkta olduğu gibi bir döngüsü de mevcuttur. Bu döngüyü aktarırken üç aşamadan bahsetmek mümkündür: İlk aşama, gerginliğin tırmanması aşamasıdır. Bu dönemde taraflardan birisi dengeleyici bir tutum sergilerken diğer taraf gerilimi tırmandırma eğilimindedir. İkinci aşama, şiddet aşamasıdır. Bu aşamada şiddet, çeşitli boyutlarda aktif olarak yaşanmaktadır. Şiddet uygulayıcısı, uyguladığı şiddete kendi içerisinde bahaneler bulmaya çalışmaktadır. Son olarak balayı aşaması karşımıza çıkmaktadır. Balayında şiddet uygulayıcısı özür diler ve süreci normalleştirmeye çalışır. Şiddet mağduru kişi bu süreçte uygulayıcının özrünü kabul edip süreci normalleştirirse döngü birinci basamağa geri dönerek tekrar etmeye başlar.
Şiddetin bütün türleri ve döngünün tamamı suç unsurudur. Bu noktada, korunma mekanizmaları devreye girmektedir. Şiddet mağduru ve şiddet tehlikesi altında bulunan kişiler bulundukları yerin yakınındaki kolluk kuvvetlere gerekli bildirimleri yapabilirler. Aynı şekilde 112 numaralı hattan acil durum bildirimi gerçekleştirebilirler. Şiddet mağduru ve şiddet tehlikesi altında bulunan kadınlar, engelliler, aileler ve çocuklar ALO 183 üzerinden başvuruda bulunabilirler. KADES uygulaması üzerinden şiddet mağduru ve şiddet tehlikesi altında kalan kadınların uygulama içerisinde yer alan düğmeye basarak en yakın kolluk kuvvete konum bilgisini iletmelerini sağlar. Tedbir kapsamında, ŞÖNİM (Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi) ve kadın konukevleri gerekli desteği sunmaktadır.
Ailelerin, kendilerini ve sevdiklerini korumak için bu tür hizmetlere ve destek mekanizmalarına başvurmaları oldukça önem taşımaktadır. Unutulmamalıdır ki, şiddetle mücadele yalnızca mağdurları korumakla kalmaz, aynı zamanda sağlıklı bir toplumun temelini oluşturur.
Gülhan Beyza Kaya
Sosyal Hizmet Uzmanı
Kaynakça
Adalet Bakanlığı . (tarih yok). Ne Yapabilirim.https://bit.ly/3Z93LrQ adresinden alındı
Adalet Bakanlığı. (tarih yok). Şiddet Nedir. evicisiddet.adalet.gov.tr: https://evicisiddet.adalet.gov.tr/SIDDET_NEDIR.html adresinden alındı
Geniş, B. S. (2022). Alkol/Madde Kullanım Bozukluklarında Şiddet ve İntiharın Nörobiyolojik Temelleri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 264-275.
Geniş, B. S.-2. (tarih yok).
Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı. (tarih yok). Şiddet Biçimleri. morcati.org.tr: https://morcati.org.tr/siddet-bicimleri/ adresinden alındı
Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı. (tarih yok). Şiddetin Döngüsü. morcati.org.tr: https://morcati.org.tr/siddetin-dongusu/ adresinden alındı
Yeşilay. (2023, Kasım). yesilay.org.tr: https://www.yesilay.org.tr/tr/makaleler/bagimliligin-ve-siddetin-dogasinda-ortak-ve-ic-ice-faktorler-vardir#:~:text=Ba%C4%9F%C4%B1ml%C4%B1l%C4%B1k%20ve%20%C5%9Fiddet%20konusunda
%20yap%C4%B1lan,%C5%9Fiddeti%20ve%20%C5%9Fiddet%20davran%C4%B1%C5%9Flar%C4%B1n adresinden alındı
PAYLAŞ