Alkol ve madde kullanımının beynimize etkisi nasıl olur?
Bağımlılık bir beyin hastalığıdır. Yani bağımlılık yapıcı maddeler uzun süre kullanıldığında beyin hücrelerinde farklı etkilere ve değişimlere yol açmaktadır. İnsanlar çoğu zaman kontrol edebilecekleri düşüncesiyle alkol ve madde kullanımına başlarlar. Ancak bir süre sonra alkol ve madde kullanımı kontrolün dışına çıkar, kişinin kendisi kullanmak istemese bile beyni bunları kullanmaya devam etmesini ister.
Yoğun alkol ve madde kullanımıyla birlikte beynin kendini durdurma mekanizması bozulur ve alkol ve maddeyle karşılaşıldığında beyin sadece "git ve kullan" mesajını verir, "dur" mesajını veremez. Böylece kişi beyninden gelen "git ve kullan" mesajına uyarak keyif almasa bile kullanıma devam eder.
Beynimiz sinir hücrelerinden oluşur ve çevremizi algılamamız bu sinir hücreleri aracılığıyla gerçekleşir. Alkol ve uyuşturucu madde kullanımı sinir hücreleri arasındaki iletişimi bozarak beynimizde pek çok olumsuz etkiye neden olur.
Alkol kullanımı beyin işlevlerini azaltır, hafızayı zayıflatır, denge bozukluklarına ve bunamaya yol açar. Yapılan birçok araştırma yüksek miktarda olmasa bile düzenli alkol kullanımının bunamayı tetiklediğini göstermektedir.
Uyuşturucu maddeler beynin normal işleyişini bozarak beyni mekanikleştirir. Bazı maddeler beyin damarlarında tıkanmaya yol açar, felce sebep olur. Ayrıca beyin içinde sesler duyma ve akıl hastalıklarının başlaması da uyuşturucu maddelerin beyin üzerinde yarattığı etkilerdendir. Yapılan araştırmalar esrar kullanımının şizofreni riskini 7 kat artırdığını göstermektedir.
Alkol ve madde kullanımı sinir hücreleri arasındaki iletişimi bozduğu için beynin çalışmasını yavaşlatır. Kişi yeni şeyler öğrenmekte ve sorun çözmekte zorlanır. Beyin görüntüleme teknikleriyle yapılan araştırmalar alkol ve madde kullanımının beyni yavaşlattığını beyin görüntüleriyle de ortaya çıkarmıştır. Bu çalışmalar alkol ve madde kullanımının beynin yapısında değişikliklere neden olduğunu da ortaya koymuştur.
Alkol ve madde kullanımı refleksleri ileri derecede bozduğu için bu maddelerin etkisi altında dikkat isteyen işler yapmak çok sakıncalıdır. Ayrıca, bazı uyuşturucu maddelerin beyin üzerindeki olumsuz etkilerin ve yarattığı değişikliklerin ani ölümlere sebep olduğu bilinmektedir.
Beynin yapısında meydana gelen değişiklikler ve sinir hücrelerindeki bozulmalar alkol ve madde kullanımı bırakıldığı anda düzelmez. Düzelme uzun zaman alabilir. Bağımlılığın kişinin kontrol ve iradesinin ötesinde, bir beyin hastalığı olduğu unutulmamalıdır. Beyindeki düzelmenin gerçekleşmesi için hem alkol ve maddeden hem de bunları hatırlatan şeylerden uzak durmak önemlidir.