Masum Görünen Büyük Tehlike: Elektronik Sigara

13.02.2025

Elektronik sigara, dünyada ve ülkemizde son zamanlarda kullanımı yaygınlaşmaya başlayan bir tütün ürünü hâline gelmiştir. TÜİK’in yaptığı araştırmaya göre, tütün ürünlerini kullanmaya başlamanın en önemli sebebinin arkadaş etkisi olduğu ortaya konulmaktadır. Bir diğer çalışmada ise elektronik sigara kullanıcılarının aynı zamanda sigara ile ikili bir kullanımı olduğu vurgulanmaktadır. Ergenlik dönemindeki gençlerin, sigara ile kullanımının yetişkinlere göre daha fazla olduğu görülmektedir. Son zamanlarda, hiç sigara kullanmayan ergenlerin ilk denemesinin elektronik sigara olduğu ve bu denemeler sonucunda nikotin bağımlılığı geliştirdikleri tespit edilmiştir. Bu durum, önemli bir halk sağlığı sorununa dönüşmektedir.

Elektronik sigara kullanımının pek çok sebebi vardır. Yüksek kazanç getirisi unsurlarından biri olmaya başlayan elektronik sigaralar; her geçen gün yeni model, aroma ve içine koyulan sıvının çeşitlendirilmesiyle üretilmekte ve kullanıcılar tarafından popülaritesi artmaktadır. Elektronik sigaranın yanmadığı ve etrafa duman yaymadığı için pasif içiciliğe yol açmadığı fikri, oldukça yaygın ve yanlış bir inanç olarak nitelendirilmektedir. Ancak bu durumu doğrulayan çalışmaların sınırlı olduğu görülmektedir.

Geleneksel sigara kullanıcıları, sigarayı bırakmak için elektronik sigaraya başlamakta ve bunun zararlı olmadığı düşüncesiyle bir bırakma yöntemi olarak tercih etmektedir. Ancak çalışmalar, bu yöntemin sigarayı bırakma konusunda etkili bir yöntem olmadığını göstermektedir. Elektronik sigaranın, geleneksel sigaraya göre daha az bağımlılık yaptığı inancı ile tercih edildiği bildirilmektedir. Elektronik sigaranın kapsamlı ve uzun vadede insana verdiği olumsuz etkiler henüz öngörülememektedir.

Amerika’da yapılan bir çalışmada, elektronik sigara kullanımı olan kişilerin depresyon ve anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıkları geçirme oranları yüksek bulunmuştur. Günlük yaşamda gitgide artan kullanımı ile, özellikle ergenlerde kullanımın artması, masum görünen bu tehlikenin ciddi bir sağlık sorununa doğru ilerlediğini göstermektedir. Aroma içeren likitle kullanılan elektronik sigaranın, küçük çocuklar açısından etkileyici ve çekici hâle getirilmesi nedeniyle, çocukların likiti içme eğiliminde bulunabilecekleri göz önünde bulundurularak dikkatli olunmalıdır.

Elektronik sigara kullanımı konusunda bireyleri bilgilendirmek ve psiko-eğitim vererek bireylerin bu konuda aydınlatılmasının önemli olduğu düşünülmektedir. Elektronik sigara cihazının ısınması, yanlış kullanımı, kısa devre sorunları ve ikinci el veya sahte olarak satılması, yanma ya da patlama risklerini de beraberinde getirmektedir.

Sağlığa zararları oldukça tehdit edici olan elektronik sigara hakkında; geleneksel sigara kadar zararlı olduğu bilgilendirmesi yapılarak bireylerde farkındalık sağlanmasının etkili olacağı düşünülmektedir. Toplumu, reklamlar ve ücretsiz seminerler ile aydınlatmak, elektronik sigara kullanımı hakkında bilinç oluşturarak zararlarının azaltılmasına katkı sağlayacaktır.

Uzman Psikolog Kübra Ayaz Uğuz

Kaynakça
Berlin I, Dautzenberg B, Lehmann B, Palmyre J, Liégey E, De Rycke Y, et al. Open access Randomised, placebo-controlled, double-blind, double-dummy, multicentre trial comparing electronic cigarettes with nicotine to varenicline and to electronic cigarettes without nicotine: the ECSMOKE trial protocol. BMJ Open [Internet]. 2019  Available from: http://bmjopen.bmj.com/

Etter JF, Bullen C. Electronic cigarette: users profile, utilization, satisfaction and perceived efficacy. Addiction. 2011;106:2017-28.

İ. Elektronik sigara (e-sigara) likit ve aerosollerinin halk sağlığı üzerine etkileri. Tepecik Eğit. ve Araşt. Hast. Dergisi. 2021;31(1):9-15
King BA, Alam S, Promoff G, Arrazola R, Dube SR. Awareness and ever-use of electronic cigarettes among U.S. adults, 2010–2011. Nicotine Tob Res 2013; 15: 1623-7.

Manani M, Jegatheesan P, DeSandre G, Song D, Showalter L, Govindaswami B. Elimination of admission hypothermia in preterm very low-birth-weight infants by standardization of delivery room management. Perm J 2013; 17:8-13. pmid:24355884. 

Rogér JM, Abayon M, Elad S, Kolokythas A. Oral trauma and tooth avulsion following explosion of e-cigarette. J Oral Maxillofac Surg 2016;74(6):1181-1185.

Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü’nünB10.0.IEG.0.13.00.14-312-04 sayılı elektronik sigara hakkındaki ge¬nelgesi, 2008. Available from: http://www.istanbuleczaciodasi.org.tr/?page=duyurular&anns_ID=1168.

Schober W, Szendrei K, Matzen W, Osiander-Fuchs H, Heitmann D, Sc¬hettgen T, et al. Use of electronic cigarettes ( e-cigarettes) impairs indoor air quality and increases FeNO levels of e-cigarette consumers. Int J Hyg Environ Health 2014; 217: 628-37. 

Sussan TE, Gajghate S, Thimmulappa RK, Ma J, Kim JH, Sudini K, et al. Exposure to electronic cigarettes impairs pulmonary anti-bacterial and anti-viral defenses in a mouse model. PLoS One 2015;10(2): e0116861.

9. Pearson JL, Richardson A, Niaura RS, Vallone DM, Abrams DB. e-cigarette awareness, use, and harm perceptions in us adults. Am J Public Health 2012;102(9):1758-1766.
https://www.verikaynagi.com/genel/turkiyede-sigara-ve-tutun-mamulleri-kullanimi/ 

PAYLAŞ